Vücut Kitle İndeksi veya VKİ, boyunuz ve kilonuz arasındaki ilişkiyi yansıtan bir sayıdır. Sağlık hizmetlerinde ve halk sağlığında vücut boyutunu kategorize etmek ve kiloyla ilgili hastalıklar için potansiyel riski tahmin etmek için yaygın olarak kullanılır. Mükemmel olmasa da, VKİ birinin kalp hastalığı, tip 2 diyabet veya belirli kanserler gibi kronik rahatsızlıklara yakalanma riskinin daha yüksek olup olmadığını belirlemede yararlı bir ilk adım olabilir. Ancak, her zaman size bir kişinin sağlığının tam resmini vermez.
VKİ = ağırlık (kg) ÷ boy’un karesi (m²)
75 kilogram ağırlığında ve 1.65 metre boyundaki kişinin boy kilo endeksi şu şekilde hesaplanır:
1.65 x 1.65 = 2.72 m².
75/2.72 = 27.5
VKİ Normal aralık 18,5 – 24,9 olup 40 ve üzeri şiddetli obeziteyi gösterir. Bu vücut yağı ve sağlık riski hakkında kaba bir tahmin verir. Düşük VKİ (VKİ < 18,5) şu risklerle bağlantılıdır; Zayıflamış bağışıklık fonksiyonu, Besin eksiklikleri, Üreme sorunları, Osteoporoz ve kemik kırıkları, Kas erimesi. VKİ artmasıyla; Tip 2 diyabet, Kardiyovasküler hastalık, İnme, Yağlı karaciğer hastalığı, Osteoartrit, Uyku apnesi, Bazı kanserler (meme, kolon ve pankreas kanseri gibi) riskleri artar.
Ancak VKİ tek başına yeterli değildir. Laboratuvar çalışmaları, VKİ’nin değerlendiremediği şeyleri değerlendirmeye yardımcı olur;
1. Bel çevresi; Erkekler: Bel > 40 inç, Kadınlar: Bel > 35 inç riskin yüksekliğini işaret eder.
2. Vücut kompozisyonu analizi; SECA veya InBody gibi teraziler, ağırlığı şu şekilde bölerek daha net bir resim sunar: Yağ kütlesi, Kas kütlesi, Su ağırlığı.
3. DEXA taraması; Kesin vücut yağ yüzdesi, Yağ dağılımı (karın ve uzuv), Kemik yoğunluğu.
4. Metabolik sağlık belirteçleri; Kan basıncı, Açlık glikozu veya HbA1c, Lipit paneli (kolesterol),İltihap belirteçleri.
